Ιεροτελεστιες του ΘΑΝΑΤΟΥ

Οι Πέρσες και οι Αιγύπτιοι δεν έκαιγαν τους νεκρούς. Οι Πέρσες πίστευαν ότι η φωτιά είναι θεότητα και δεν επιτρέπεται να δίνεις στην θεότητα νεκρούς, ενώ οι Αιγύπτιοι έλεγαν πάλι κατά παράδοση ότι η φωτιά είναι έμψυχο θηρίο, το οποίο τρώει ότι βρίσκει, και όταν ικανοποιεί την πείνα του πεθαίνει μαζί με αυτό που κατανάλωσε. Γι αυτό δεν επιτρέπει η παράδοση να προσφέρουν στο πύρ νεκρό. (Ηρόδοτου Ιστορίς Γ 16)

Οι Χαλδαίοι, από πληροφορίες του Διογένη του Λαέρτιου πίστευαν ότι είναι ασέβεια να

καίγονται οι νεκροί.

Οι Ινδοί έκαιγαν τους νεκρούς, και μάλιστα έκαιγαν μαζί με τον νεκρό και την αγαπημένη του σύζυγο. Ανάμεσα στις γυναίκες του και ανάμεσα στους φίλους του γινόταν πραγματικός αγώνας για το ποιός θα επικρατήσει για να γίνει ολοκαύτωμα. (Στοβαίος, Περί ταφής).

Επίσης ο Ηρόδοτος αναφέρει στο 5ο βιβλίο της ιστορίας του ότι αυτό γινόταν και από τους Σκύθες.

Οι Βίκινγκς, οι άνθρωποι του Βορρά, πολεμιστές, θαλασσοπόροι, κουρσάροι, εκτός από την ταφή εφάρμοζαν και την καύση. Πίστευαν ότι έτσι ο νεκρός πήγαινε οριστικά στην Βαλχάλλα, ενώ η διατήρηση του σώματος μπορούσε να επιφέρει στους ζωντανούς δυσάρεστες εκπλήξεις. Τους αρχηγούς τους έβαζαν μέσα σε πλοίο, και αφού το άφηναν να αρμενίζει στο πέλαγος του έβαζαν φωτιά με ένα πύρινο βέλος. Στις παραδόσεις τους μίλαγαν για τις μυστηριώδεις λέμβους που δεν ανήκαν σε κανένα και περίμεναν τους πολεμιστές όταν πέθαιναν για να τους πάνε στον τόπο που ο Ηλιος δύει μέσα στην θάλασσα.

" Ολη τους η ζωή ήταν η θάλασσα. Γιορτάζοντας τον θάνατο

, έβαζαν τον νεκρό τους μέσα στο πλοίο τον σκέπαζαν με άχυρα

και τόριχναν στην θάλασσα. Αναβαν τεράστιες φωτιές στην παραλία

και παίρνοντας βέλη αναμμένα από αυτές,

τάριχναν στην βάρκα που έπλεε Φωτιά στο νερό...

Αν το χρώμα του Ηλιου που έδυε ήταν ίδιο με το χρώμα της βάρκας στο νερό τότε ο Βίκινγκ είχε περάσει μία καλή ζωή. Ολη νύχτα κοιτούσαν το πλοίο που καιγόταν και όταν ερχόταν το πρωί, οι στάχτες είχαν σκορπιστεί στις τέσσερεις γωνίες της γής φρέσκο και όμορφο, χαμένο τελείως σαν όνειρο".

O Κέλτης πολεμιστής θεωρούσε την μοίρα του προκαθορισμένη και το θάνατο "κέντρο μιας μακροχρόνιας ζωής". Ο θάνατος του βασιλιά ή αρχηγού ήταν μία ευκαιρία να συγκεντρωθεί η φυλή για την τελετουργική αποτέφρωση, να αναπολήσει τα γενναία κατορθώματά του και να επιδοθεί ολόψυχα σε επικήδειους αγώνες. Ο Καίσαρας γράφει ότι "οι κηδείες τους είναι μεγαλόπρεπες και πολυέξοδες και πως ότι τους ήταν αγαπητό όταν ζούσαν, το έριχναν και αυτό στην πυρά, ακόμη και τα ζώα. Και μόλις πρίν από μία γεννιά άνθρωποι που τους ήταν αγαπητοί καίγονταν μαζί τους στις επικήδειες τελετές".

Ο Μέλας το επιβεβαιώνει : "Καίνε και θάβουν με τους νεκρούς οτιδήποτε τους ήταν χρήσιμο όσο ζούσαν και υπάρχουν γυιοί που με την δική τους ελεύθερη βούληση ρίχνονταν στην πυρά των συγγενών τους, με την ελπίδα ότι θα συνέχιζαν να ζούν μαζί τους".

Η Τελετή της Καύσης

Οι βασικές διαδικασίες της νεκρικής τελετής είναι η πρόθεσις, η δημόσια έκθεση του νεκρού, η εκφορά, οι νεκρικές προσφορές , το νεκρόδειπνο, και οι επικήδειοι αγώνες.

α) Η Πρόθεσις: απεικονίζεται σε σαρκοφάγους της Υστερης Μυκηναικής εποχής και αργότερα επανηλλειμένως σε μεγάλα ταφικά αγγεία της Γεωμετρικής εποχής.

Ο νεκρός αφού πλυθεί, αλειφτεί με μύρα, σκεπαστεί με σάβανο από τις γυναίκες και δεθεί στο κεφάλι του μία ταινία ή τοποθετηθεί ένα στεφάνι, εκτίθεται πάνω σε ένα φορείο ή σε μία τιμητική κλίνη. Πλάι του τοποθετούνται οι αοιδοί, οι γονείς του νεκρού, οι φίλοι του, οι μοιρολογίστρες, οι οποίες τραγουδούν διαδοχικά το πένθιμο τραγούδι, τον τελετουργικό θρήνο. Ο νεκρικός αυτός θρήνος, είναι καθήκον των γυναικών και είναι απαραίτητος. Πιθανόν οι μοιρολογίστρες να είναι επί πληρωμή ή εξαναγκασμένες. Στην εποχή του Πλάτωνα νοικιάζονταν μοιρολογίστρες από την Καρία. Ο Αχιλλέας έδωσε εντολή στις Τρωαδίτισσες να θρηνήσουν τον Πάτροκλο, ενώ οι Σπαρτιάτες εξανάγκαζαν τους ηττημένους Μεσσήνιους να συμμετέχουν στο πένθος για τον θάνατο του Βασιλιά.

Μαζί με τις διαπεραστικές κραυγές αυτές τραβούσαν τα μαλλιά τους, χτυπούσαν το στήθος τους και έγδερναν τα μάγουλά τους.

Οι συγγενείς και φίλοι εξωτερικεύουν το "μίασμά τους" : κόβουν τα μαλλιά τους, ρίχνουν στάχτη στο κεφάλι, φορούν ρούχα βρώμικα και σχισμένα.

Στην κηδεία του Εκτορα, η Ανδρομάχη παίρνοντας στα χέρια της το κεφάλι του ήρωα αρχίζει το επιτάφιο τραγούδι :

"Ανδρα μου εχάθης πα στα νιάτα σου, κι έμένα αφήνεις χήρα στο σπίτι μέσα...".

Η φωνή της Εκάτης υψώνεται σε λίγο:

"Εχτορα εσύ, που απ' όλους πιότερο τους γυιούς μου σε αγαπούσα....".

Ερχεται τέλος η σειρά της Ελένης :

"Εχτορα εσύ, που απ' τ' αντραδέρφια μου πιό απ' όλους σ' αγαπούσα...".

Στο Θιβέτ μόλις πιστοποιηθεί ο θάνατος ρίχνουν στο πρόσωπο του νεκρού ένα άσπρο πανί. Κατόπι κανείς δεν αγγίζει το σώμα για να μην διαταραχθεί η διαδικασία του θανάτου, που τελειώνει μονάχα με τον τέλειο αποχωρισμό του σώματος του Μπάρντο, από το γήινο αντίστοιχό του.

Ο ιερέας (χπφό-μπό = εξαγωγέας του στοιχείου συνείδηση) βοηθάει στην εξαγωγή. Αμέσως μόλις φθάσει κάθεται σε ένα κάθισμα ή ψάθα στο κεφάλι του νεκρού. Απαγορεύει κάθε θρήνο των συγγενών στο νεκρικό θάλαμο, και δίνει εντολή να κλειστούν οι πόρτες και τα παράθυρα, για να εξασφαλιστεί η απαραίτητη ατμόσφαιρα για την σωστή τέλεση της λειτουργίας του χπφό-μπό. Αυτή συνίσταται σε μία μυστική ψαλμωδία, που περιέχει οδηγίες για το πνεύμα του νεκρού, ώστε να βρεί τον δρόμο του για το Δυτικό Παράδεισο του Αμιτάμπακι, έτσι να αποφύγει -αν το κάρμα του το επιτρέπει- την ανεπιθύμητη ενδιάμεση κατάσταση.

Αφού διατάξει το πνεύμα να εγκαταλείψει το σώμα και την προσκόλλησή του στους ζωντανούς συγγενείς και τα αγαθά, ο Λάμα εξετάζει στην κορφή της καφαλής του νεκρού, στην γραμμή της "οβελίας ραφής", όπου ενώνονται τα δύο βρεγματικά οστά, και που ονομάζεται "η Δίοδος του Βράχμα", για να αποφασίσει άν το πνεύμα έφυγε από εκεί, όπως είναι το σωστό.

Αν το κρανίο δεν είναι γυμνό, βγάζει μερικές τρίχες πάνω από αυτήν την δίοδο. Αν λόγω ατυχήματος δεν υπάρχει το σώμα τότε ο Λάμα συγκεντρώνεται νοητικά πάνω στον νεκρό και οραματιζόμενος το σώμα του νεκρού, φαντάζεται ότι είναι παρόν.

Καλώντας το πνεύμα, τελεί την τελετή, που διαρκεί μία ώρα περίπου. Στο μεταξύ ο αστρολόγος λάμα ή Τσί-πά ασχολείται με την σύνταξη του ωροσκοπίου του θανάτου, που βασίζεται πάνω στην στιγμή του θανάτου, για να αποφασίσει ποιά πρόσωπα μπορούν να πλησιάζουν και να αγγίζουν το πτώμα, την ορθή μέθοδο ταφής, τον τόπο και τον χρόνο της κηδείας και το είδος των τελετών που πρέπει να γίνουν για το καλό του νεκρού.

Κατόπι το πτώμα δένεται ώστε να πάρει καθιστή στάση, που ονομάζεται στάση του εμβρύου, συμβολική του ότι γεννήθηκε στην μετά θάνατο ζωή. Υστερα τοποθετείται σε μία από τις γωνίες του νεκρικού θαλάμου, ή οποία δεν έχει δοθεί στην θεότητα του σπιτιού.

Οι φίλοι και οι συγγενείς, ειδοποιημένοι για το θάνατο, συγκεντρώνονται στο σπίτι του νεκρού και εκεί διατρέφονται και μένουν μέχρι την ταφή. Αν υπάρχουν αμφιβολίες για τον πλήρη αποχωρισμό του στοιχείου συνείδηση (ή πνεύματος) του νεκρού, από το σώμα, δεν γίνεται συνήθως η ταφή άν δεν περάσουν οι τρισήμισυ μέχρι τέσσερις ημέρες μετά τον θάνατο. Τον νεκρό τον πενθούν συνήθως δύο έως τρείς ημέρες και στο διάστημα αυτό προσφέρονται στο πνεύμα του νεκρού μερίδες από όλα τα φαγητά, στερεά και υγρά, κάθε γεύματος.

Τα φαγητά τοποθετούνται σε μία γαβάθα μπροστά στο πτώμα και κατόπι, αφού το πνεύμα πάρει από το φαγητό τις λεπτές ουσίες, τα πετούν μακριά.

Οταν το σώμα απομακρυνθεί από το σπίτι για την ταφή, μιά εικόνα του νεκρού τοποθετείται στην γωνία στο δωμάτιο και συνεχίζεται η προσφορά της τροφής μπροστά στην εικόνα αυτή, για όλο το διάστημα των 49 ημερών , που είναι μία ενδιάμεση κατάσταση.

Συνδεόμενες με αυτό το μέρος της κηδείας υπάρχουν πολλές ενδιαφέρουσες τελετές. Οταν ο λειτουργός Λάμα ετοιμάζεται να συμπαρασταθεί στην μεταφορά του νεκρού από το σπίτι, προσφέρει ένα "μαντήλι τιμής", στο πτώμα και απευθύνοντάς του τον λόγο σαν να ήταν παρών, τον συμβουλεύει να παίρνει άφοβα από τα φαγητά, τον ειδοποιεί ότι έχει πεθάνει και ότι το φάντασμά του δεν πρέπει να στοιχειώσει στο σπίτι ή να ενοχλεί τους ζωντανούς συγγενείς, λέγοντας : "Θυμίσου το όνομα του πνευματικού σου Λάμα-Δασκάλου του (αναφέρει το όνομα), και με την βοήθειά του πάρε το σωστό μονοπάτι το λευκό. Ελα από αυτό τον δρόμο".

β) Η Δημόσια έκθεση του νεκρού : Η διάρκεια της έκθεσης του νεκρού είναι γενικά σύντομη, αλλά ποικίλλει. Στην κλασική εποχή θα έρθει πολλές φορές η νομοθεσία να την περιορίσει. Η σκιά του Πάτροκλου ζητάει να συντομευθεί ο χρόνος της δημόσιας εκθεσής του. Αντίθετα το σώμα του Εκτορα μένει εκτεθειμένο εννέα ημέρες, ενώ του Αχιλλέα δέκα επτά. Σε αυτή την περίπτωση γίνεται μία πρόχειρη ταρίχευση.

Στον εκτεθειμένο νεκρό προσφέρουν μία θυσία. Το αίμα των ζώων τοποθετείται σε μαγικά κύπελλα και σκορπίζεται γύρω από τον νεκρό. Το κρέας των ζώων τρώγεται σε ένα πλούσιο επιτάφιο γεύμα.

γ) Η Εκφορά : Είναι η νεκρώσιμη πομπή. Ο νεκρός μεταφέρεται στον τόπο της ταφής ή της καύσης με ένα τετράτροχο όχημα. Ακολουθεί μία πολυτελής πομπή, η οποία περιλαμβάνει τις μοιρολογίστρες, που ακολουθούν με τα πόδια και τους άνδρες που είναι ανεβασμένοι σε άμαξες.

Στο Θιβέτ, όταν ο Λάμα αρχίζει να οδηγεί την νεκρική πομπή, κρατά την μιά άκρη του μακρόστενου μαντηλιού της τιμής, που έχει προσφέρει στον νεκρό και έχοντας δέσει με την άλλη άκρη το σώμα του νεκρού, αρχίζει να ψέλνει μία λειτουργία, με την συνοδεία ενός μικρού τυμπάνου και μιάς τρομπέτας από ανθρώπινο μηριαίο οστό. Οταν υπάρχουν πολλοί ιερείς, ο πρώτος πηγαίνει μπροστά χτυπώντας ένα κουδούνι και οι άλλοι συνοδεύουν με τους ψαλμούς και την μουσική : ένας φυσά κατά διαστήματα το ιερό κοχύλι, άλλος χτυπά χάλκινα κύμβαλα και ένας τρίτος παίζει το τύμπανο ή την τρομπέτα. Από καιρό σε καιρό ο πρώτος Λάμα στρέφεται πίσω να καλέσει το πνεύμα να συνοδεύσει το σώμα και για να βεβαιωθεί ότι η πορεία γίνεται στην σωστή κατεύθυνση.

Μετά τους νεκροθάφτες έρχεται το κυρίως σώμα των πενθούντων, μερικοί από τους οποίους κρατούν αναψυκτικά για να τα ρίξουν στην νεκρική πυρά και άλλα για να τα μοιραστούν οι ιερείς και οι πενθούντες και τέλος έρχονται οι συγγενείς, θρηνώντας.

Μόνο για τους λαικούς γίνεται μία τέτοια πομπή, γιατί τα πνεύματα των νεκρών Λάμας, γνωρίζουν τον ορθό δρόμο και δεν χρειάζονται οδηγό.

δ) Η Καύση και οι Προσφορές:

Ο σωρός των ξύλων ετοιμάζεται από τους συγγενείς ή τους φίλους.

Τοποθετούν τον νεκρό στην κορυφή. Προσφέρουν μία θυσία. Καλύπτουν το πτώμα με το λίπος των σφαγίων και στέκονται ολόγυρα στο νεκρό. Γύρω του επίσης είναι τοποθετημένοι αμφορείς γεμάτοι με μέλι και λάδι. Την καύση συνοδεύουν νεκρικές προσφορές που είναι είτε αντικείμενα προσωπικά του είτε προσφορές των συγγενών και φίλων. Πάνω στην πυρά που κάηκε ο Πάτροκλος, ο Αχιλλέας θυσιάζει αρνιά, βόδια, τέσσερεις φοράδες και εννέα πιστούς σκύλλους του νεκρού. Για να μην αναφερθούμε και στους δέδεκα Τρώες αιχμαλώτους, που θυσιάστηκαν για να κατευνάσουν την ψυχή του Πατροκλου.

Στην Κύπρο βρέθηκαν τα εντυπωσιακά υπολείμματα της θυσίας αλόγων μαζί με το άρμα στον δρόμο που οδηγούσε σε τάφους της Ομηρικής εποχής, ενώ φαίνεται ότι γίνονταν και ανθρωποθυσίες.

Οταν η φωτιά σβήσει σκορπίζουν κρασί πάνω στις στάχτες, μαζεύουν τα όστά και τα τοποθετούν σε μία υδρία, αφού προηγουμένως τα περάσουν με δύο στρώματα λίπος. Υστερα τυλίγουν την ίδια την υδρία σε ένα ύφασμα και την τοποθετούν σε έναν τάφο, που τον καλύπτουν μνε φαρδειές πέτρινες πλάκες. Από πάνω ρίχνουν χώμα, κατά τρόπο που να σχηματίζεται ένας τύμβος, στην κορυφή του οποίου τοποθετούν , ορισμένες φορές, μία στήλη, δηλ. μία ορθωμένη πέτρα.

Στο Θιβέτ λόγω έλειψης καύσιμων υλών για την πυρά, συνηθίζεται να μεταφέρουν το πτώμα σε μία βραχώδη κορυφή, όπου το κόβουν σε κομμάτια και το δίνουν στα όρνεα.

Αν όμως το πτώμα ανήκει σε ευγενή, του οποίου η οικογένεια μπορεί να πληρώσει για νεκρική πυρά, τότε καίγεται.

Στην περίπτωση του Δαλάι Λάμα, του Τάσι Λάμα και άλλων πολύ μεγάλων ανδρών εφαρμόζεται το βαλσάμωμα.

Στο Σικκίμ, όπως και στο Θιβέτ, κάθε κηδεία γίνεται σύμφωνα με τις αυστηρές οδηγίες που έχουν δοθεί από τον αστρολόγο, που συνέταξε το ωροσκόπιο του θανάτου. Αυτές καθορίζουν ποιός πρέπει να αγγίξει το πτώμα, ποιός θα το μεταφέρει, καθώς και τον τρόπο ταφής. Ο αστρολόγος αποφασίζει επίσης ποιό είδος κακού πνεύματος ποιός από τους αναρίθμητους δαίμονες του θανάτου προκάλεσε τον θάνατο. Επίσης αναγγέλει τι ειδικά τυπικά πρέπει να γίνουν για να εξορκίσουν και να διώξουν τον δαίμονα, καθώς κια τις τελετές που θα εξασφαλίσουν στο νεκρό μία καλή επαναγέννηση, καθώς επίσης και την χώρα και το είδος της οικογένειας όπου αυτός θα ξαναγεννηθεί.

Στο Σικκίμ, στο έδαφος που έχει ισοπεδωθεί για την νεκρική πυρά, χαράζουν ένα μυστικό διάγραμμα, συμβολικό του ευτυχισμένου βασιλείου του Σουκχαβάτι ή του Δυτικού Ερυθρού Βασιλείου της Ευτυχίας, διαγράφωντάς το με αλεύρι και διαιρώντας το σε διαμερίσματα.

Το πρώτο, πάνω στο οποίο στήνουν την νεκρική πυρά, αφιερώνεται στον Ντυάνι Βούδα Αμιτάμπα. Στην αρχή των τελετών της καύσης, ο πρώτος Λάμα οραματίζεται την νεκρική πυρά, σαν την Μαντάλα του Αμιτάμπα και την Φωτιά σαν τον Αμιτάμπα. ο οποίος προσωποποιεί το στοιχείο Πύρ. Κατόπι καθώς το ίδιο το πτώμα τοποθετείται επάνω στην πυρά, το οραματίζεται σαν την Μαντάλα του Αμιτάμπα και την καρδιά του σαν την κατοικία του Αμιτάμπα. Καθώς η φωτιά αρχίζει να μεγαλώνει σε έκταση, λάδια με γλυκό άρωμα και μπαχαρικά, σανταλόξυλο και ράβδοι θυμιάματος, ρίχνονται μέσα της σαν θυσία, όπως στην Ινδική τελετή της Χαόμα ή Θυσίας στην Φωτιά.

Τέλος, καθώς οι τελετές της Καύσης τελειώνουν, οι ιερείς και οι πενθούντες οραματίζονται το πνεύμα του νεκρού να εξαγνίζεται από τις Καρμικές συσκοτίσεις με το Πύρ, το οποίο είναι ο Αμιτάμπα, το Ακατάληπτο Φώς.

ε) Το Νεκρόδειπνο : Ηταν επιτάφιο συμπόσιο, στο οποίο θεωρείται ότι παρευρίσκεται και η ψυχή του νεκρού, πράγμα που απαγορεύει να λεχθεί οτιδήποτε στην διάρκεια αυτού του γεύματος που να μην αποτελεί έπαινό του. Μνημονεύουν τον νεκρό και προσπαθούν να κάνουν σαφή την παρουσία του.

Κατά την Γεωμετρική εποχή το φαγητό ετοιμαζόταν και τρωγόταν δίπλα στον τάφο.

στ) Επικήδειοι αγώνες : Οπως αναφέρεται στην Ιλιάδα, μετά την ταφή ενός σημαντικού νεκρού ακολουθούσε αγώνας. Το μεγαλύτερο μέρος της 23ης ραψωδίας της Ιλιάδας είναι αφιερωμένο στην απίθανα ζωντανή και γραφική περιγραφή των αγώνων που διοργανώθηκαν από τον Αχιλλέα, με την ευκαιρία της κηδείας του Πάτροκλου.

Οι αγώνες που διεξάγονται στις κηδείες των ηρώων, εμφανίζονται στην ομηρική ποίηση σαν ένα συνηθισμένο φαινόμενο της τότε ζωής. Αυτό συνεχίστηκε ως τις μέρες του Ησιόδου.

Λόγοι προτιμήσεως της Καύσης σαν τρόπος ταφής τών νεκρών

1. Οριστική ανάπαυση των νεκρών : σύμφωνα με τους αρχαίους λαούς η αποτέφρωση δίνει στις ψυχές οριστική ανάπαυση, ανοίγοντας του τις πόρτες της κατοικίας του Αδη. Η σκιά του Πάτροκλου το εξηγεί στον Αχιλλέα:

Θάψε με ευθύς για να διαβώ του Αδη τον πυλώνα,

μακριά με διώχνουν οι ψυχές, των πεθαμένων οι ίσκιοι

να μην διαβώ τον ποταμό, κι αντάμα τους να σμίξω

κι έξω από τις πύλες τις πλατιές του Αδη τριγυρίζω

Δώσ' μου το χέρι μ' έπνιξε ο θρήνος, και απ' τον Αδη,

ποτέ πια δεν ξαναγυρνώ, αφού μες την πυρά με βάλετε του τάφου.

2. Eμποδίζει τον Βαμπιρισμό : Οι Θιβετανοί και άλλοι λαοί δεν δέχονται την ταφή στην γή, γιατί πιστεύουν ότι όταν το σώμα ενταφιάζεται η ψυχή, βλέποντάς το, προσπαθεί να ξαναμπεί εκεί και έτσι, αν πετύχει η προσπάθεια της, δημιουργείται ένας βρυκόλακας. Ενώ η Καύση ή άλλες μέθοδοι ταχείας διάλυσης των στοιχείων του νεκρού σώματος, εμποδίζουν το βαμπιρισμό.

3. Γρηγορότερη επιστροφή στα Στοιχεία :Τα Ιερά βιβλία των Ινδουιστών αναφέρουν ότι το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από 4 στοιχεία. Γή, Νερό. Αέρα και Φωτιά. Οταν πεθάνει πρέπει να επιστρέψει σε αυτά όσο γίνεται πιό γρήγορα. Η Καύση θεωρείται η καλύτερη μέθοδος για αυτό.

Η ταφή, όπως γίνεται στους Χριστιανούς, είναι η επιστροφή του σώματος στο στοιχείο Γή.

Η ταφή στο ποτάμι, που συναντάμε στην Ινδία, είναι η επιστροφή στο στοιχείο Νερό.

Το σώμα που κατασπαράζεται από τα όρνεα, σαν κάτοικοι του αέρα, στο Θιβέτ, επιστρέφει στο στοιχείο Αέρας.

Η Καύση είναι η επιστροφή του σώματος στο στοιχείο Πύρ.

4. Η Καθαρτική δύναμη του Πυρός : γνωρίζουμε ότι η φωτιά αποτελεί βάση της πολιτισμένης ζωής και προστατεύει από τα ζωα και τα κακά πνεύματα. Συμβολιζει την διαδικασία της κάθαρσης και του εξαγνισμού για μία νέα αρχή. Μία από τις πιό συνηθισμένες μυητικές ιερουργίες είναι η δοκιμασία με την φωτιά, που είναι απλά αναγέννηση από την καθαρτική πλευρά της. Και αυτή είναι και η σημασία της στην ταφή του νεκρού.

Η Φωτιά βοηθάει την ψυχή να περάσει γρήγορα τα μεταθανάτια στάδια και να μην καθυστερεί μέσα στην ατμόσφαιρα της γής.

5. Εχει μεγαλύτερη δύναμη για επίκληση του Νεκρού : Στην Ιδεολογία της Καύσης ο πεθαμένος ζεί σαν ένα αθέατο πνεύμα. Κρατώντας μέσα στην τεφροδόχο την στάχτη του νεκρού και όχι απλώς κάποια προσωπικά αντικείμενα του, οι ζωντανοί έχουν ξεχωριστή δύναμη για να επικοινωνήσουν ευκολότερα με το πνεύμα του νεκρού.

6. Απελευθερώνει και τις ψυχές των ζωντανών : Επειδή κανένας δεν μπορεί να προσκολληθεί σε μία χούφτα στάχτης, που διασκορπίζεται στον άνεμο, πολλές φορές, όπως προσκολλάται σε ένα σώμα θαμμένο στο χώμα, το οποίο επιστρέφει αργά στην Γή.

Η ψυχή έχει τελειώσει το έργο πούχε κάνει με τον φυσικό φορέα και τον έχει απορίψει. Γιατί εμείς λοιπόν να θέλουμε να διατηρήσουμε αυτόν τον φορέα.

Ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε την θλίψη είναι μία πό τις μεγαλύτερες δοκιμασίες και φανερώνει την πνευματική μας κατανόηση. Η στάση που κρατάμε απέναντι στον θάνατο, είτε τον δικό μας, είτε κάποιου αγαπημένου, εξαρτάται από το τι γνωρίζουμε για την ζωή.

7. Προφυλλάσει την ενέργεια των ζωντανών : Από την στιγμή που απονεκρώνεται το φυσικό σώμα, μέχρι την στιγμή που αποσύρεται η ψυχή από το διπλό αιθερικό μεσολαβεί ένα χρονικό διάστημα. Στο διάστημα αυτό η ψυχή παραμένει κοντά στον φυσικό της φορέα και αποδεσμεύεται βαθμιαία, προσανατολιζόμενη πρός την νέα της κατάσταση. Το διπλό αιθερικό αποκόβεται εν τω μεταξύ από την πηγή της πράνα, της αιθερικής δηλ. ζωτικότητας την οποία προμηθεύεται από τον ηλιο κατά την διάρκεια της ενσάρκωσης. Οταν αποκόβεται, επειδή δεν έχει προσαρμοστεί στην νέα κατάσταση έχει την τάση να απορροφά ζωτικότητα από οποιαδήποτε διαθέσιμη πηγή.

Εκεί οφείλεται η εξάντληση ή ο φόβος που νοιώθουν εκείνοι που βρίσκονται σε άμεση επαφή με τα νεκρά σώματα, εκτός αν έχουν εσωτερική πανοπλία.

Υπάρχει μία διαφορά ανάμεσα στην αιθερική και στην νοητική σχέση με τον νεκρό. Η αιθερική σχέση είναι ανεπιθύμητη, γιατί πολύ γρήγορα εξελίσσεται σε κάτι το παθολογικό και νοσηρό, τόσο για τον νεκρό, όσο και για τον ζωντανό. Δεν πρέπει να επιτρέπουμε την εδραίωση της αιθερικής σχέσης.

Ωστόσο το διπλό αιθερικό, που περιμένει την αποσύνθεσή του, πάντα θα αντλεί ακούσια και από ένστικτο αιθερική ύλη.

Η διαδικασία της αποσύνθεσης του αιθερικού βοηθάται με την καύση, η οποία έχει γνωρίσματά της την τέλεια αποσύνθεση, την ταχύτητα και την κάθαρση, απελευθερώνοντας έτσι τους λεπτούς φορείς σε λίγες μόνο ώρες, αντί μέρες ή χρόνια.

8. Τα Νεκροταφεία είναι εστίες Μόλυνσης : Κυρίως όταν βρίσκονται και μέσα στην πόλη. Στις μεγάλες πόλεις, λόγω έλλειψης χωρου ο κίνδυνος πολλαπλασιάζεται. Δημοσίευμα των Τάιμς του Λονδίνου γνωστοποίησε ότι σε μούμια του 16ου αιώνα ανακαλύφθηκε ζωντανός ιός ευλογιάς.

Επίσης είναι εξακριβωμένο ότι τα νεκροταφεία των αστικών πόλεων έχουν γεμίσει. Τα εδάφη τους είναι υπερκορεσμένα από τις συνεχείς ταφές και δεν αποσυντίθενται τα νεκρά σώματα, με αποτέλεσμα κατά την εκταφή παρουσιάζονται σκηνές απείρου κάλλους και ομορφιάς με μισολιωμένα πτώματα.

H Kαύση σαν τρόπος ταφής των Πολεμιστών

Από την έρευνα που έγινε για την εργασία αυτή θα μπορούσαμε να βγάζαμε ένα συμπέρασμα χωρίς όμως ποτέ να είμαστε απόλυτοι. Ολοι οι λαοί, εκτός από τους χριστιανούς δεν έχουν υιοθετήσει ένα συγκεκριμένο σύστημα ταφής των νεκρών. Βλέπουμε ότι ανάλογα την περίπτωση ή την ιστορική εποχή επικρατεί κάποια συγκεκριμένη μέθοδος ταφής. Στο Θιβέτ χρησιμοποιούν τον τεμαχισμό του πτώματος και την διάθεσή του στα όρνεα εκείνες οι οικογένειες που δεν έχουν χρήματα για καύσιμες ύλες. Αντίθετα οι πιό εύπορες οικογένειες προτιμούν να καίνε τους νεκρούς. Το βαλσάμωμα εφαρμόζεται κατά τον θάνατο πολύ σπουδαίων ανθρώπων, ιερέων και αγίων.

Ο Ομηρος μας αναφέρει μόνο την καύση σαν μέθοδο ταφής των πολεμιστών. Το ίδιο βλέπουμε και στους Κέλτες. Εντοπίζουμε λοιπόν ότι η Καύση ίσως να είναι η καλύτερη μέθοδο ταφής για την Κάστα των Ξατρίγια (Βασιλείς-Πολεμιστές).

Πρίν μερικά χρόνια έγιναν ανασκαφές στον αρχαιολογικό χώρο της Ερέτριας στην Εύβοια, από Ελβετούς αρχαιολόγους και ανακάλυψαν μία μικρή νεκρόπολη που περιέβαλε έναν πριγκιπικό ή βασιλικό τάφο. Το σύνολο ανάγεται στα τέλη του 8ου αι. και στις αρχές του 7ου., την στιγμή που παίρνει μορφή η αρχαική πόλη. Οι τάφοι που ανακαλύφθηκαν σχηματίζουν μία διπλή ομάδα. Στα δυτικά έχει χρησιμοποιηθεί μόνο η καύση, στα ανατολικά τα σώματα είναι ενταφιασμένα. Δεν πρόκειται για μία αλλαγή συρμού, αφού οι δύο ομάδες είναι σύγχρονες, δεν πρόκειται ακόμα για τον ανταγωνισμό ανάμεσα σε δύο έθιμα, όπως παρατηρούμε αλλού. Πρόκειται για μία αντίθεση ηθελημένη και σημαντική στο επίπεδο της αναπαράστασης.

Οι τάφοι του ενταφιασμού είναι τάφοι παιδιών, οι τάφοι της αποτέφρωσης είναι τάφοι ενηλίκων. Τα δύο φύλα αντιπροσωπεύονται στις δύο ομάδες και η αντίθεσή τους υπογραμίζεται στους τάφους αποτέφρωσης από την παρουσία όπλων στην μία περίπτωση και κοσμημάτων στην άλλη.

Ο αρχαιολόγος αυτής της ανασκαφής, ο Claude Berard, έκανε έκανε την αξιοπρόσεκτη διαπίστωση ότι "ο ενταφιασμός εφαρμοζόταν στην Ερέτρια μέχρι το κατώφλι της εφηβείας, ενώ η καύση ήταν για τα κορίτσια σε ηλικία γάμου, τις παντρεμένες γυναίκες τους νέους άνδρες και τους άνδρες που ήταν ικανοί να μεταχειριστούν το τόξο και να κρατούν την γραμμή τους μέσα στην μάχη".

Το ίδιο έγινε και στον Μαραθώνα, οι Αθηναίοι άνδρες αποτεφρώνονται, ενώ οι Πλαταιείς και οι δούλοι, που πολέμησαν μαζί με τους Αθηναίους, αλλά όχι στην ίδια γραμμή θάβονται.

Ψάχνοντας να καθορίσει σε ποιά ηλικία διαφοροποιούνταν η ταφική τελετουργία συμπεραίνει ότι στην Ερέτρια και πολύ πιθανόν και σε άλλα μέρη του όριο θα έπρεπε να βρίσκεται γύρω από το 16ο έτος. Οι αρχαιολόγοι εξάλλου έχουν παραβλέψει πολύ συχνά τις ταφές παιδιών και εφήβων, γιατί τα κορμιά ήταν θαμμένα κατευθεία στο χώμα, ενώ μελετούσαν προσεκτικά τους τάφους βρεφών (το κορμί τοποθετημένο σε αμφορέα) και των ανδρών (σε τεφροδόχες)

Η αντίθεση καύση-ενταφιασμός που χρησιμοποιείται στην Ερέτρια και αλλού προσδιορίζει την αντίθεση παιδικά χρόνια-ενηλικίωση και εντάσεται στις ιερουργίες περάσματος από την εφηβεία στην ενηλικίωση.

Αν οι ιερουργίες περάσματος σημαίνουν για τα αγόρια την είσοδο στην κατάσταση του πολεμιστή, για τα κορίτσια έχουν την αξία μιας προετοιμασίας για την συζυγική ένωση. Ο γάμος για το κορίτσι είναι αυτό που για το αγόρι είναι ο πόλεμος.